EUROPAR BATASUNAREN AURKAKO JARRERA SENTIMENTALARI BURUZ Oxandabaratz

“Euskal Herriko iritzi publiko “progresista” EBri kritika egitera mugitu izan duena ez da ez Libia, ez Donetsk, ez Lugansk, ez Kosovo, ez Belgrad, eta ezta Siria ere izan. Idomeni izan da. Hau da, errukia, konpasioa… baina ez politika. Eta hau kezkagarria da. Izan ere, pentsatzera ematen du Idomenirik ez balego ez zatekeela EBren kontrako kritikarik egongo.“   

                       Azken aldi honetan askotan ari gara ikusten EBren ideia okertzen ari delakoaren zenbait zantzu; baita publikoan ere. Adibidez Nafarroako parlamentuko presidente Ainhoa Aznarezek EBko bandera kendu du erakundearen egoitzatik, Feministok Prest manifestazioan “Emakume errefuxiatuak SOS. EB hiltzaile” zekarren pankarta ikusi genuen, eta sare sozialetan geroz eta gehiago dira “EB honen parte izatea” sentitzen dutenaren lotsaz mintzatzen duten mezuak. Ez naiz ni orain EBren kontrako mezuen ugaltzeaz pozten ez dena, baina gauza batez ohartarazteko gogoa dut: protestaren muga “humanitarioetan” kokatzea,  protesta politikoa baino “morala” izatea, atzean dagoen klase-gatazka, edo hobeto esanda inperialismoaren eta herri subirano baten arteko gatazka ezkutatzea.

Errefuxiatuen krisia ez da nolanahi sortu. Beste fenomeno baten  ondorio da. Fenomeno hori Siriako guda da batez ere, zeinak milioika siriarrek euren etxeak uztera bultzatu dituen. Hemen Siriaren kontrako guda inperialista bat izan da, guda horren bultzatzaileen artean EB egon delarik. Oro har, Siriako herriaren, Siriako Estatu subirauaren (hango burgesia nazionala eta herri klaseak biltzen dituen Estatua, “sozialismo arabiarra” deitutako ideologiari jarraiki interbentzio eta babes ekonomiko handiko sistema mistoa ezarri duena) eta Mendebaldeko bloke inperialisten, bertako burgesia monopolisten menpeko potentzien arteko borroka bat da. Hau ere, nazioarteko klase borroka bat da, inperialismoa, mendebaldeko burgesia monopolistaren berezko joera baita, Leninek esan bezala. Beraz, modu batean, klase-gatazka baten aurrean gaude.

Bada garaia guk ere betaurreko gorriak jar ditzagun eta klase klabean errealitatea interpreta dezagun. Bi proiektu politiko daude elkarren kontra: alde batetik inperialismoaren proiektua, mendebaldeko burgesia monopolistarena; eta bestetik, Siriako burgesia nazionalarena eta herri klaseena. Lehenak irabaziak handitzeagatik eta beste herrialde bat bere sare ekonomikora gehitzearren borrokatzen du, merkatu hori bereganatuz. Bigarrenak bere subirautza nazionalagatik eta bere eredu ekonomikoagatik (“Estatu-kapitalismoa” Ongizate sistema gogor batekin). Hor planteatzen dira gatazka eta kontraesana, eta hortik abiatu behar dugu Siriako guda eta EBk izan duen inplikazioa ikusteko, zergatik EBko herrialdeek babesten dituzten Ekialde Hurbileko Siriaren etsaiak (Saudi Arabia, Katar, Turkia, Israel) eta hauek babestutako oposizio taldeak, Baxar al Assad lehendakaria uzkaili asmoz eta Sirian erregimen aldaketa bat ekarri asmoz. Egin beharreko beste galdera bat da zerk ekarriko zukeen Sirian egun dagoen Estatu baathista erortzea eta AEBren edota EBren aldeko Gobernu bat jartzea, eta honek zer ondorio izango zukeen Siriako klase sozial ezberdinentzat. Hori da gatazka, funtsean politikoa dena, beraz gure analisiak politikoa eta erradikalak (errokoak) izan behar dira; hots, EBren kriminaltasuna ez da Idomenin hasten, baizik eta Siriako gudarekin hasten da. Idomenikoei laguntzeko modurik onena, Siriako guda geldiaraztea da (Errusiak ISISen kontrako interbentzio militarra hasi zuenetik milioi bat errefuxiatu Siriara itzuli dira). Azkenik, kontutan izan behar dugu beste arrisku bat: errefuxiatu hauek osatzen duten herriaren “desio kolektiboa” interpretatzea, siriarrek Sirian bizi baldintza duinak izan dezaten eta siriar herria odolustea ekiditea ahaztea (emigrazio masiboa herria odolustea baita). Hala ere, Euskal Herrian Siriaren alde erakutsitako elkartasuna oso pobrea izan da, manifestu bakar bat eta Askapenaren zenbait adierazpen kenduta ez da nolako mobilizaziorik edota kanpaina handirik egin Siriaren alde. Beti egon da aitzakiaren bat: Assad “diktadorea” zela, kurduak, errefuxiatuak… kontraesan nagusia, Siria vs inperialismoa ezkutatua izan zedin. (Bestalde, esan beharra dago, “pentsaera jatorreko” ezker mota batentzat, errefuxiatuen inguruko diskurtsoa –ahularekiko konpasioa, multikulturalismoa eta abar- erakargarriagoa zaiola Siriako Estatuaren defentsak inplikatzen duena –armada, autodefentsa militarra, Estatua eta abar- baino).

EBren arazora itzuliz, gogoan izango dugu 2014ko GARA egunkariaren azala, non Eskoziako, Kataluniako eta Euskal Herriko banderekin batera, EBren bandera agertzen zen. Ezker Abertzaleak berak “Estatu bat Europan” nahi zuela (Sorturen hasierako txostenetan “EBn” ere aipatzen zen). Garai horietan, EBren kontra hitz egiten genuenok erdi-ero, utopiko, zaharkitu eta abar bezala ikusita geunden “lehenengo Estatua eta gero ikusiko dugu” pentsaera nagusi zen garaietan (orain ere hala baden, edo aldaketa ideologikorik eman den ez dugu orain eztabaidatuko). Gogoan dugu baita EBren inperialismoaren kontrako diskurtso politikoa mamitu duten euskal mugimenduek (Donetsk Elkartasun Komiteak, esaterako) zer nolako irainak edo bazterketa jaso izan dituzten sektore batzuen aldetik.

Euskal Herriko iritzi publiko “progresista” EBri kritika egitera mugitu izan duena ez da ez Libia, ez Donetsk, ez Lugansk, ez Kosovo, ez Belgrad, eta ezta Siria ere izan. Idomeni izan da. Hau da, errukia, konpasioa… baina ez politika. Eta hau kezkagarria da. Izan ere, pentsatzera ematen du Idomenirik ez balego ez zatekeela EBren kontrako kritikarik egongo. Siriarako (zeharkako) interbentzioa “garbia” izango balitz (hots, Assad denbora laburrean uzkailiko bazuten EBren aldekoek, Maidan baten bidez edo guda labur baten bidez) inork ere ez zukeen EBren paper inperialista kuestionatuko, eta erakunde honek lehen zuen zilegitasun bera izango zukeen. Hots, hala, “ihardeste partzial” baten aurrean egon gaitezke, ideologikoki inperialismoa higatu baino indartu egin dezakeena: “Interbentzio” konkretu batzuk (porrot egin dutenak) kritikatzen dira, eta ez EBren izaera inperialista, “Interbentzio” horietara daramana; hots, “interbentzio onen” gaineko itxaropena mantendu egiten da. Adibidez, Jule Goikoetxeak BERRIAn atera zuen artikulu honetan, EBren aurkako diskurtso ideologiko antzeko bat erabiltzen badu ere, gatazkaren erroa, hots EBren inperialismoa eta honek sortutako guda aipatu ere ez du egiten; berriz ere gatazka politikoa errefuxiatu horiek Europara heltzean hasten da. Honekin, siriarrak masiboki Europara etorri beharraren arazoa (Siria odolustearen arazoa) eta guda inperialista ekuaziotik kanpo geratzen dira. Jule Goikoetxeak beharrezko ikusten duen “EB patriarkal, arrazista eta neoliberalaren aurkako ofentsiba ideologikoa” egiteko eskaintzen duen konponbidea, nik ulertu dudanez “Europako ezkerra zuria, profesionala eta gizonezkoa” izateari uztea da; baina honek arazo bat du, azkenean errefuxiatuen arazoa, arazo “intra-europar” bezala kokatzea (“Europako ezkerrak errefuxiatuekin zer egin?” galderara mugatuz, “Europak Siria suntsitzea ekiditeko zer egin?” baino); izan ere, Goikoetxearen “ofentsiba ideologikoan” agertzen ez den elementua antinperialismoa baita.

Are harrigarriagoa egin zait Miren Amuriza batek, adibidez, “Zazpika” astekarian Siriari buruz esan duena, hango herriaren kontrako inperialismoaren zurikeria erabatekoa iruditzen baitzait; izugarrizko arinkeriaz idatzitakoa. Amurizak Amina Arraf ustezko siriar blogari lesbiana baten kasua aipatzea. Arraf bera ez da existitzen, beraz estatubatuar batek (hots, NATOren parte den Estatu batetako hiritar batek), Tom McMasterrek asmatutako pertsonai bat da. McMasterrek siriar gizartean zegoen “homofobia” salatu nahi izan zuen, genero arloan siriar Gobernua inguruko aurrerakoienetakoa den arren, eta bere etsaiak atzerakoiagoak diren arren. Praktikoki, McMasterrek egin zuena, laugarren belaunaldiko gudaren teknikaz baliatuz inperialisten alde eragitea izan zen; jomugan dagoen herri bat populazio sektore potentzialki aldeko batengatik (ezkerreko sektoretik, zeina Mendebaldean oro har LGBT eskubideen aldekoa den) alienatzen saiatzea. Amurizak Arraf delakoa “gezurra den arren, Siriako lesbianen egoera bisualizatzeko eta salatzeko balio izan duela”; artikulua “Free Amina” batekin bukatzen zuelarik. Honek argi erakusten du Euskal Herriko parte batean zein seriotasun gutxirekin hartzen den Siriaren kontrako eraso inperialista, NATOren aldeko kazetari baten jolasetara zein arinkeriaz batzen diren ikusita. Ikusi beharko zatekeen zer irudituko zitzaiokeen Amurizari halako blogari faltsuak agertuko balira NATOren erasoaren biktima Siria ordez Euskal Herria zatekeen guda batean; edota 80. hamarkadan kazetariren batek, ZEN Planari jarraiki, halako pertsonaia edo istorio bat asmatu izango balu “HBn dagoen homofobia salatzeko” (egon bazegoena, beste alderdietan bezala). Amurizak “Siriaren kontrako ZEN Planeko” kazetari hau txalotzea nahiko argigarria zaigu Euskal Herrian dagoen kontzientzia politiko antiinperialistaren faltaren inguruan.

EBk Idomeni aurretik hil egiten zuen, eta Idomeni ostean ere hiltzen jarraituko du. Arnaldo Otegik Europar Parlamentuan EBri, “EB hiltzaileari”; “Euskal Herriaren eta Espainiar Estatuaren gatazkaren bitartekaritzan parte hartzea eskatu dio. Ez dirudi oso bateragarria azken asteetako anti-EB uholde horrekin… uholde hori benetan serioa, hots, politikoa balitz. Moda bat izatearen aukera badago, halere. Kasu horretan kaltegarriagoa izan daiteke baita, izan ere EBren kontrako diskurtso politikoa, indartu beharrean, modazko uholde “karitatibo” honek murgildurik eta deusezturik gerta baitaiteke.

https://antinperialistak.wordpress.com